Willem Twee Poppodium, Den Bosch
Donderdag 21 september 2017
Post-rock is een muziekgenre waarin de scheidslijn tussen onderhuidse spanning en saaie soundscapes dun is. De uitblinkers weten een zinderende spanning te creëren, vaak met uiteindelijk een verlossende uitbarsting. Mindere goden vergeten die spanning op te bouwen en dan haakt Opduvel als luisteraar af. Vanavond in Willem Twee in Den Bosch spelen het Poolse SPOIWO en het Belgische We Stood Like Kings. Beide bands zijn makkelijk in het genre-hokje te stoppen, maar de optredens verschillen behoorlijk.
We Stood Like Kings
“We play post-rock on silent movies”, vermeldt de website van het vanuit Brussel opererende We Stood Like Kings. Vanavond speelt de band zijn morgen te verschijnen nieuwe album USA 1982 en dat is een eigen soundtrack bij de woordloze documentaire ‘Koyaanisqatsi’ van regisseur Godfrey Reggio, waarvoor de Amerikaanse componist Philip Glass de oorspronkelijke muziek schreef. Tijdens Lowlands 2016 voerde Glass met zijn ensemble de muziek bij de film integraal uit, waarbij de beelden werden vertoond op een groot doek. Documentaire en muziek zijn moeilijk los van elkaar te zien en de aaneenschakeling van beelden gecombineerd met de klanken van het ensemble zorgde er vorig jaar voor dat de film echt ging leven.
Het getuigt van lef dat We Stood Like Kings juist ‘Koyaanisqatsi’ van zijn eigen muziek voorziet. Of van te veel pretentie, als je het negatief uitlegt. In Den Bosch wordt de film dus ook vertoond, maar het doek is minder groot dan destijds op Lowlands en de beelden komen daardoor minder binnen bij de toeschouwer. Waar de film als vanzelfsprekend zou moeten worden ondersteund door de muziek, worden de beelden van Reggio nu gedegradeerd tot visuals bij de post-rockklanken van de Belgische band.
In de muziek van het viertal speelt de piano een belangrijke rol. De Belgen hebben het geluid prima op orde, want waar bij veel bands die piano ondersneeuwt in de heftige passages, komt het instrument bij We Stood Like Kings luid en duidelijk door. Het pianospel is melodieus en sprankelend en het geeft de muziek een klassiek tintje. De post-rock van het kwartet wordt er ook een beetje netjes door, waar een ruw randje soms niet zou misstaan.
De band slaagt er behoorlijk goed in om zijn muziek op de beelden op het scherm aan te laten sluiten. De post-rock is niet van clichés gespeend (met name het heldere gitaargeluid is bij duizend andere bands te horen), maar de melodieën zijn mooi en de muziek wordt goed en geconcentreerd uitgevoerd. Toch is er iets mis. Lange tijd overheersen de rustige passages en is een enkele uitbarsting heel kort. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar We Stood Like Kings vergeet om spanning op te bouwen en dan wreekt zich de opzet van dit optreden, want een lang stuk van vijfentachtig minuten is dan een hele opgave om door te komen, hoe mooi de beelden ook zijn. De muziek ontwikkelt zich lange tijd niet, wordt daardoor saai, al is er af en toe een kleine opleving. Als na een dik uur wat langer hard wordt uitgehaald, komt die echte climax een beetje plompverloren en te laat.
SPOIWO
Het uit het Poolse Gdańsk afkomstige SPOIWO presteert het om binnen het uur klaar te zijn. De hoofdact staat dus aanmerkelijk korter op het podium dan het voorprogramma, maar tijdens het korte concert weten de Polen wél volledig te overtuigen. Bij deze band geen visuals op de achtergrond en geen ellenlang stuk, maar voor post-rockbegrippen redelijk korte instrumentale songs die soms zelfs doen verlangen naar een langere uitvoering.
Want SPOIWO weet hoe zijn muziek op te bouwen. Op het in 2015 verschenen debuut Salute Solitude komt dat al goed naar voren, maar live komt het vijftal pas echt goed tot zijn recht. Net als bij We Stood Like Kings speelt bij SPOIWO de piano een belangrijke rol, zij het iets minder prominent dan bij de Belgen. Gitaar en synths zijn eveneens sfeerbepalend en tillen met geraffineerd en bevlogen spel de muziek ver uit boven de grauwe middelmaat.
Grootste verschil met de muziek van het voorprogramma is dat in de muziek van de Polen veel meer leven zit. Ieder stuk is mooi opgebouwd en werkt toe naar een sterke climax. Belangrijker nog is dat de muziek van het kwintet echt emotioneert, zowel in de soms bijna naar ambient neigende sfeerstukken (die er overigens minder zijn dan op het album) als in de onstuimige gedeelten, waarin de band soms lekker stevig rockt.
Opvallend is de toevoeging van elektronische drums in een paar gespeelde nummers. Gecombineerd met de synths geeft het SPOIWO een eigentijds gezicht, hoewel de post-rock van de groep met twee benen in de post-rocktraditie blijft staan. De kracht van de muziek zit in de emotionele lading en in de sterke dynamiek. Waar bij veel post-rockbands de grootste makke is dat te lang wordt voortgeborduurd op één (mager) ideetje, is daar bij SPOIWO in het geheel geen sprake van. Integendeel, climaxen die bij wijze van spreken een kwartier zouden mogen duren, worden na enkele minuten afgekapt. Het werkt, want als luisteraar en toeschouwer blijf je daardoor verlangen naar meer. Wat vervolgens ook geboden wordt in de volgende song.
Het optreden van SPOIWO is dus maar kort, maar de zich bescheiden en dankbaar opstellende Polen weten in het kleine uur een concert te geven dat een grote impact op de toehoorder heeft. De band klinkt solide, musiceert gepassioneerd en de bandleden gaan op in hun eigen muziek. Prachtig concert.
Opduvel 